¿Serás amor?

Cada beso perfecto aparta el tiempo,

le echa hacia atrás, ensancha el mundo breve

donde puede besarse todavía.

 

Pedro Salinas, Razón de amor, Editorial Losada, 4a Edición, Buenos Aires, 1973.
[Fragmento del poema, pág. 9.]

Anoche

No pensar en tí parece imposible

y sin embargo

todas las neuronas gritan en coro

ya está, ya está, ya está

y yo, desesperando

como la canción

y tú,

tú imposible

y más imposible aún 
el no pensar en tí.

Quels coeurs briserai-je?

 

 What hearts shall I break?   

Η μέρα που αποφάσισα να βάλω τέρμα στη ζωή μου

Μετά από τόσα βαρετά καλοκαίρια αποφάσισα να πεθάνω τον περασμένο Αύγουστο. Ένιωθα πραγματικά εξαντλημένο που έπρεπε να ζω μαζί με τόσα άλλα μυρμήγκια και να μοιράζομαι κάθε μικροσκοπικό σημείο εκείνης της απύθμενης τρύπας, στην οποία στοιβαζόμαστε μέρα με τη μέρα ολοένα και περισσότερα βρώμικα, σκονισμένα και ταλαιπωρημένα μυρμήγκια.

Αποφάσισα με ποιο τρόπο θα έβαζα τέλος στη μίζερη καθημερινότητά μου. Σκέφτηκα πως μετά από μια τόσο αναξιοπρεπή ζωή, μου άξιζε τουλάχιστον ένας αξιοπρεπής θάνατος. Ένα ηρωικό τέλος που θα θυμόντουσαν οι επόμενες γενιές και θα ανακαλούσαν στη μνήμη κάθε φορά που θα αναμετριόντουσαν με τα ίδια διλήμματα, σαν κι αυτό που έκανε κι εμένα να πάρω αυτή την απόφαση.

Ακολουθώντας σταθερά την ίδια διαδρομή, από τη μυρμηγκοφωλιά ως το τίποτα και πάλι πίσω, με τον χρόνο να συνοδεύει τα βήματά μου στο ίδιο πάντα τέμπο, συνειδητοποίησα ότι δεν είναι η ανάγκη που με κάνει να ζω στην κοινότητα αλλά η συνήθεια. Κι ακόμα, ότι η συνήθεια με σπρώχνει στην ανάγκη του να ζω στην κοινότητα. Όπως και το ότι η κοινότητα με υποχρεώνει να αισθάνομαι την ανάγκη να ζω εντός της, χωρίς να αισθάνομαι με τίποτα αναγκαίος σε αυτήν. Και το χειρότερο, ότι η κοινότητα καλλιεργεί εντός μου την αναγκαιότητα της συνήθειας για να μην ονειρεύομαι οτιδήποτε δεν είναι αναγκαίο για αυτήν. Σχεδόν σαν αναγκαίο κακό δηλαδή.

Όμως, δεν ήμουν τόσο γενναίο ώστε να αποπειραθώ μόνο μου την αυτοκτονία. Ακόμα και σε αυτή την τόσο απόλυτα μοναχική πράξη χρειαζόμουν μια χείρα βοηθείας. Όχι όμως από την κοινότητά μου.

Αναζήτησα λοιπόν κάποια άλλη ύπαρξη που θα μπορούσε να με βοηθήσει να φέρω εις πέρας το εγχείρημά μου και μετά από αρκετή σκέψη κατέληξα ότι το μόνο ον που θα μπορούσε να μου συνδράμει ήταν το τζιτζίκι.

Κάθε καλοκαίρι το τζιτζίκι τραγουδάει το ίδιο χιτάκι που ποτέ δεν βαριέσαι να ακούς. Αυτή ήταν μια πρώτη σκέψη που έκανα. Για το μυρμήγκι υπάρχει μυρμηγκοκτόνο σπρέι ενώ για το τζιτζίκι δεν υπάρχει τζιτζικοκτόνο σπρέι. Αυτή ήταν μια δεύτερη σκέψη που έκανα. Συνειρμικά, το μυρμήγκι παραπέμπει στην εργατικότητα ενώ το τζιτζίκι στην τεμπελιά. Αυτή ήταν μια τρίτη σκέψη που έκανα και αμέσως μόλις την έκανα, σκέφτηκα ότι θα έπρεπε να την είχα κάνει πρώτη. Αυτό βέβαια δεν αλλάζει κάτι, αφού την απόφασή μου την είχα πάρει ούτως ή άλλως: στην αυτοκτονία μου θα συμμετείχε και το τζιτζίκι.

Μετά από αυτό έπρεπε να βρω ένα τζιτζίκι το οποίο θα ήταν πρόθυμο να με βοηθήσει στα σχέδιά μου να θέσω τέλος στον αβίωτο πλέον βίο μου. Πώς θα προσέγγιζα όμως ένα τζιτζίκι για τον σκοπό αυτό και κυρίως σε τι γλώσσα θα του έδινα να καταλάβει το πόσο αποφασιστικό ήμουν για να αυτοκτονήσω, έτσι ώστε η αφαίρεση της ζωής μου να μη θεωρηθεί δολοφονία;

Καθώς η αβεβαιότητα για την έκβαση μιας τέτοιας προσέγγισης μεγάλωνε μέσα μου και η αμφιβολία εμφανιζόταν κάθε φορά που έκανα τέτοιες ανείπωτες σκέψεις, κατέληξα ότι προκειμένου να πετύχω τον στόχο μου, που δεν θα κουραστώ να επαναλαμβάνω συνέχεια, δηλαδή την αποϋλοποίηση του τίτλου του ανωνύμου που μου είχαν προσδώσει με τη γέννησή μου, θα έπρεπε να προκαλέσω σε μάχη το τζιτζίκι. Μια μάχη σώμα με σώμα. Με αυτό τον τρόπο, και με τη βεβαιότητα ότι μια τέτοια μάχη θα κατέληγε εις βάρος μου, ή μάλλον υπέρ μου αν το δει κανείς από τη δική μου σκοπιά, η μεν κοινότητα των μυρμηγκιών θα οδηγούνταν να πιστέψει ότι πάλεψα ηρωικά μέχρι θανάτου, η δε κοινότητα των τζιτζικιών ότι επρόκειτο για ένα δυστύχημα.

Αποφάσισα λοιπόν να προκαλέσω ένα τζιτζίκι να με σκοτώσει τη στιγμή ενός σεξουαλικού οργασμού πάνω στον κορμό ενός δέντρου. Φυσικά, δεν επρόκειτο ποτέ να συνουσιαστώ εκούσια μέχρι θανάτου με ένα τζιτζίκι για να γλιτώσω από τα δεσμά της φυλακής μου. Άλλο ήταν το σχέδιο. Θα έπρεπε να πετύχω δυο τζιτζίκια, ή ένα τζιτζίκι και ένα άλλο είδος της οικογένειας των τετιγιδών ή τελοσπάντων ένα τζιτζίκι και ένα άλλο έντομο με παρόμοια ηχητική συσκευή ανάμεσα στον θώρακα και την κοιλιά, μέσω της οποίας παράγεται το χαρακτηριστικό τερέτισμα που ακούγεται πάντα τα μεσογειακά καλοκαίρια, την ώρα που θα έκαναν σεξ. Και όχι μόνο αυτό. Θα έπρεπε την ώρα του σεξ να κατορθώσω να τρυπώσω δίπλα στην ηχητική συσκευή που προανέφερα, η οποία αποτελείται από δυο κοιλότητες, οι οποίες χωρίζονται από μια λεπτή μεμβράνη τεντωμένη. Επειδή κάθε φορά που δονείται η μεμβράνη αυτή παράγεται ο χαρακτηριστικός εκκωφαντικός ήχος, θα περίμενα μέχρι τη στιγμή του οργασμού, καθότι η επαναλαμβανόμενη ηχητική δόνηση θα κατέληγε σε έναν εκρηκτικό διαμελισμό του σώματός μου, λόγω των ισχυρών μαγνητικών κυμάτων που θα αποσπούσαν βίαια το κεφάλι μου από το μεσόσωμα και το μετάσωμά μου ή το κεφάλι μου και το μεσόσωμα από το μετάσωμά μου ή το κεφάλι μου από το μεσόσωμα και από το μετάσωμα χωριστά, αν και δεν έχει πολλή σημασία αφού το αποτέλεσμα εν τέλει θα ήταν το ίδιο.

Και τα κατάφερα. Δεν ήταν δύσκολο να πετύχω λίγο σεξ το περασμένο καλοκαίρι. Διάλεξα μια μέρα με καύσωνα. Ένα τσούρμο μυρμήγκια είχαμε βγει πάλι για την ίδια αποστολή, αυτή που είχαμε κάνει στη ζωή μας σημαία. Κάποια στιγμή παραστράτησα. Κανένα συνέντομο δεν με αντιλήφθηκε αλλά ακόμα κι αν τύχαινε να δει ότι άλλαξα πορεία, το πολύ πολύ να νόμιζε ότι πάω να κάνω την ανάγκη μου. Βρήκα ένα δέντρο και καιροφυλακτούσα για λίγη ώρα στον κορμό του. Πέτυχα ένα τζιτζίκι σε οίστρο. Σαν άλλος χαμαιλέων, πήρα το χρώμα του σκούρου φλοιού και πήγα λίγο πιο κοντά του. Αυτό δεν με αντιλήφθηκε καθόλου. Με βοηθούσε και το μαύρισμα που είχα κάνει από το πήγαινε έλα κάτω από τον ήλιο. Σε λίγο κατέφτασε κι ένα άλλο τζιτζίκι... πρόθυμο, πολύ πρόθυμο. Μιλάμε για πολύ καύλα. Ατέλειωτα σαλιαρίσματα μαζί με τέλειωτα πεταρίσματα που κατέληγαν σε ατέλειωτα σπαρταρίσματα. Η κορύφωση πλησίαζε. Την κρίσιμη στιγμή πλησίασα ακόμα περισσότερο. Οι κεραίες μου είχαν αρχίσει να σείονται από τη δόνηση. Τρύπωσα όσο πιο γρήγορα μπορούσα μέσα στα παλλόμενα ηχεία. Τώρα η δόνηση διαπερνούσε όλο μου το σώμα, για την ακρίβεια διαπερνούσε καθένα από τα τρία τμήματα που προανέφερα και που θα παραλείψω να επαναλάβω για λόγους οικονομίας. Και για να μη χαλάσω το σασπένς.

[Suspensful music playing]

Λαϊκή γαρ

Κυκλοφορούν τόσα βλέμματα στη λαϊκή ελεύθερα. 
Άλλα ζυγίζουν τις πατάτες κι άλλα εσένα. 
Με τα μάτια χαϊδεύουν τα χόρτα 
με τα μάτια και τα μαλλιά σου.
Άλλα χαζεύουν τις ελιές κι άλλα εσένα.
Τα μάτια του καστανά είναι λαδί 
της μαρουλού είναι γκρίζα.
Της πορτοκαλού είναι μελί 
και του ψαρά γαλάζια.
Οι υπόλοιποι έχουν καστανά μάτια.
Μόλις πέσουν οι τελευταίες τέντες 
φορτωθούν τα τελευταία συμπράγαλα στις καρότσες
και τιναχτούν οι τελευταίες παλάμες στα μπατζάκια  
η λαϊκή τελειώνει κι ο ουρανός 
μπογιατίζει τα σύννεφα με όλες αυτές τις φλούδες
που ξέμειναν μέσα στα άδεια καφάσια. 
Μετά, τα βλέμματα συνεχίζουν τη δουλειά τους, 
δηλαδή διασταυρώνονται άθελά τους 
κι εσύ συνεχίζεις πάλι τη δουλειά σου, 
δηλαδή κάνεις το κορόιδο.

Υποκειμενική ανάγνωση ενός πίνακα

 

Μαρία Φιλοπούλου, Bather II (oil on canvas, 2002). Η φωτογραφία του πίνακα είναι από την ιστοσελίδα http://www.mariafilopoulou.com

_________________________________________________________________

Μόλις ανοίξω τα μάτια εσύ θα ‘χεις φύγει. Εν τω μεταξύ, μετά βίας φτάνει στις πατούσες μου ο παφλασμός της φωνής σου όσο οι πέτρες αποθηκεύουν την αναπνοή μου. Ο ήλιος κεντάει κάθε πόρο του δέρματός μου που σχεδόν δεν μου ανήκει πια. Ο χρόνος δεν ακουμπά τώρα στο σβέρκο μου παρά μόνο η αύρα της θάλασσας. Πού είμαι δεν τολμώ να ρωτήσω και κυρίως δεν θέλω να μάθω. Τίποτα δεν ευθύνεται τώρα για τίποτα. Οι λέξεις κρύβονται πίσω από τη λευκότητα και το νόημά τους αόρατο. Παντού υπάρχει κενό φωτός. Όλα με υποδέχονται με λατρεία. Αν ανοίξω τα μάτια εσύ θα’ χεις φύγει. Τώρα πια δεν βλέπω τίποτα παρά μόνο εσένα. Σα(ν) νότα σα(ν) σταγόνα σα(ν) στιγμή.  

Ευκαιρίες

Η πόλη είναι γεμάτη ευκαιρίες, μου είπαν. Πού είναι; τους ρώτησα. Εγώ βρίσκω μόνο κακοπληρωμένες δουλειές. Έτσι είναι, συνέχισαν, εσύ είσαι μια από αυτές τις ευκαιρίες για αυτούς που σε προσλαμβάνουν...

[Σκίτσο του El Roto δημοσιευμένο στην ισπανική εφημερίδα El País, 2-10-2011]

Oh, my dear September!

Please, don't go away.
Stay, just one more day!

Night

The sun descending in the west

the evening star does shine

the birds are silent in their nest

and I must seek for mine...

Excerpt from the poem Night included in Songs of Innocence 

by William Blake. 

Πάλι έχει καύσωνα

Μια ωραία κατάσταση μεταξύ δύο ατόμων δημιουργείται όταν το ένα από αυτά αισθάνεται την ανάγκη να μεταφέρει στο άλλο μέσω του βλέμματος μια ξεχασμένη ανάμνηση από το παρελθόν που προβάλλεται ως καινούργια εμπειρία ενώ το άλλο άτομο αντλεί ευχαρίστηση από τη θέαση του βλέμματος που προκαλεί εντός του μια αναζήτηση των συνιστωσών της προαναφερθείσας εμπειρίας μέχρι τη συνάντηση με μια ξεχασμένη ανάμνηση, η δε μορφή που λαμβάνει η εν λόγω αναζήτηση μοιάζει περίπου με αυτή που κάνει το κύμα στην ακρογιαλιά: σκάει, επιστρέφει, σκάει λίγο πιο πάνω στην άμμο, επιστρέφει πίσω, σκάει ξανά, επιστρέφει δριμύτερο. Μόλις το κύμα γλύψει τα δάχτυλα του ποδιού, εφόσον φυσικά υποθέσουμε ότι υπάρχει ένα ζευγάρι πόδια για να γλύψει, ενεργοποιείται η ανάμνηση. Δεν ξεδιπλώνεται αμέσως, αλλά ξεκινά αργά να αναδύεται. Στην αρχή είναι κάπως συγκεγχυμένη, ένα μείγμα σβωλιασμένων περιστατικών που διαδέχονται ασυνάρτητα το ένα το άλλο και μετά, όσο το κύμα έρχεται και ξανάρχεται, η ανάμνηση συγκροτείται σε σώμα και αποκαλύπτει σταδιακά το περίβλημά της κάτω από το οποίο είναι ορατό το περιεχόμενό της. Τώρα που η ανάμνηση είναι ορατή, αν και άπιαστη, συντελείται η ενεργοποίηση των συναισθημάτων που πλημμυρίζουν κάθε κενή θέση του εγκεφάλου, εφόσον υποθέσουμε ότι υπάρχουν ακόμα κενές θέσεις. Τα ίδια συναισθήματα, που συνοψίζονται περίπου στο δίπολο θλίψη - χαρά, κάθονται σε διαφορετικές θέσεις, τοποθετούνται αναγκαστικά όπου βρουν (έτσι γίνεται πάντα όταν φτάνεις κάπου με καθυστέρηση) για να παρακολουθήσουν το θέαμα της αναδυθείσας ανάμνησης και να σχηματίσουν την εμπειρία, αυτή που στην αρχή περιγράφηκε ως καινούργια. Φοβάμαι όμως ότι δεν υπάρχει τίποτα καινούργιο. Το καινούργιο εξαντλήθηκε στην παιδική ηλικία. Από κει και πέρα ακολουθείται η διαδικασία ανακύκλωσης και απόσυρσης αναμνήσεων με μοναδική εξαίρεση αυτή των ατόμων που δεν μεγάλωσαν ποτέ, που ποτέ δεν έπαψαν να είναι λίγο παιδιά, δηλαδή των ατόμων που δεν ζουν ανάμεσά μας αλλά οπουδήποτε αλλού. 

Ας επιστρέψουμε όμως στο προσφιλές μου θέμα που ήταν η ωραία κατάσταση. Ποια θα μπορούσε να είναι μια ωραία κατάσταση μεταξύ δύο ατόμων; Τι είναι ωραίο για μένα και τι για σένα; Πώς ορίζεται η κατάσταση και τι περιλαμβάνει; Θα προσπαθήσω να μη δώσω απάντηση σε κανένα από τα παραπάνω ερωτήματα γιατί πάλι έχει καύσωνα, οπότε θα ψάξω αντιστοιχία σε εικόνες και μεταφορές που φυσικά μόνο κατά προσέγγιση θα αποτελούσαν πιθανές απαντήσεις στα ερωτήματα που τέθηκαν. 

Μια ωραία κατάσταση μεταξύ δύο ατόμων δημιουργείται για παράδειγμα όταν το ένα τρώει κεράσια και το άλλο δεν θέλει ούτε να τα βλέπει. Μέσα από την αντίθεση αυτή τα άτομα μαθαίνουν να αγαπούν ότι κανονικά θα τα απωθούσαν, δηλαδή το μεν ένα να ανέχεται το άλλο που σιχαίνεται το κεράσια και το άλλο να ανέχεται το πρώτο που αγαπάει τα κεράσια. Είναι μια ωραία κατάσταση βασισμένη στην αναγνώριση και την αποδοχή της διαφορετικότητας του άλλου. Μια άλλη ωραία κατάσταση είναι όταν το ένα άτομο θέλει να φάει κεράσια και το άλλο, μαντεύοντας εγκαίρως την επιθυμία, του τα προσφέρει ως έκπληξη. Εδώ έχουμε το τυπικό παράδειγμα της συμπληρωματικότητας που λειτουργεί θετικά όταν συμβαίνει έτσι σε όλα τα επίπεδα διαφορετικά καταλήγει βαρετό, τόσο μάλιστα που το ένα άτομο θα αρνείται ότι θέλει να φάει κεράσια όταν του τα προσφέρει το άλλο, ακόμα κι αν αυτό είναι ψέμα. 

Ας περάσουμε στο τι είναι ωραίο για μένα και τι για σένα. Συνήθως αυτό που είναι για μένα ωραίο, για σένα είτε δεν υφίσταται ως τέτοιο είτε δεν υφίσταται καθόλου. Αν για μένα είναι ωραία τα κεράσια, για σένα που δεν σου αρέσουν τα κεράσια, αυτά δεν θα είναι ωραία ή, επειδή ακριβώς δεν σου αρέσουν τα κεράσια, αυτά δεν θα υπάρχουν καθόλου στο λεξιλόγιό σου ή στο ψυγείο σου. Συνεπώς, το ωραίο για μένα είναι σχετικό και όταν ακούτε δύο άτομα να βρίσκουν το ίδιο πράγμα ωραίο να είστε επιφυλακτικοί, όχι με τα άτομα άλλα  με το τι εννοούν ωραίο.

Ας προσπαθήσουμε τώρα να σχηματίσουμε μια κατάσταση με ό,τι αυτή περιλαμβάνει. Καταρχάς πρέπει να δεχθούμε ότι μια κατάσταση δεν σχηματίζεται μεταξύ δύο ατόμων αλλά το ένα την φτιάχνει για το άλλο και το άλλο είτε τη δέχεται είτε την απορρίπτει. Στο γνωστό θέμα με τα κεράσια, μια κατάσταση υπάρχει όταν το άτομο που του αρέσουν τα κεράσια προσφέρει στο άλλο άτομο κεράσια γνωρίζοντας ότι δεν του αρέσουν καθόλου... Αυτή είναι μια δυσάρεστη κατάσταση γιατί εκκινείται συνήθως από αρνητικά ελατήρια της βούλησης. Μια άλλη κατάσταση υπάρχει όταν το άτομο που του αρέσουν τα κεράσια προσφέρει στο άλλο άτομο κεράσια αγνοώντας ότι δεν του αρέσουν καθόλου. Τότε έχουμε σχεδόν πάντα αυτό που ξέρουμε όλοι ως παρεξήγηση. Μερικές φορές είναι επίσης μια δυσάρεστη κατάσταση που όμως μπορεί να καταλήξει σε γέλια και έτσι η κατάσταση να ομαλοποιηθεί, περίπου όπως όταν ρίχνουμε TUBOFLO σε ένα βουλωμένο νεροχύτη περιμένοντας ένα λεπτό και μετά ο νεροχύτης δουλεύει, παρά το ότι διστάζουμε να αφήσουμε πολύ ώρα τη βρύση να τρέχει μήπως και ξαναβουλώσει... 

Συνοψίζοντας, σύμφωνα με τα παραπάνω, για να διαμορφωθεί μια ωραία  κατάσταση μεταξύ δύο ατόμων θα πρέπει υποχρεωτικά στο ένα από τα δύο να αρέσουν τα κεράσια και μετά με πολύ προσεχτικές κινήσεις, αποφάσεις, διατυπώσεις, δηλώσεις, ενέργειες, παραλείψεις, σιωπές, χειρονομίες, βλέμματα, πρωτοβουλίες, ανακοινώσεις και ούτω καθεξής να ελπίζουμε ότι τα κεράσια που προσφέρονται στο άτομο που του αρέσουν τα κεράσια θέλει να φάει κεράσια όταν του προσφέρονται από το άλλο άτομο.

 

Intercambiando dolores

Anoche brindamos por nosotros

tú levantaste la copa y yo acerqué la mía

hasta que se produjera el chin chin

que en realidad fue un chin sin más

y entonces supe de una vez por todas

que tú me regalabas el dolor y yo a tí el mío

que nada hasta el momento ha sido capaz

de quitarnos a ti el dolor y a mí, pues, el mío

y que la vida misma ha sido solo

un intercambio de dolores

desde que te conozco hasta la fecha

y que el dolor que tanto nos pesa

ha sido el único peso que hemos puesto

por eso nos queda bién todavía

toda la ropa que hemos comprado

a lo largo de nuestra vida en común

no como otras parejas

que acaban gordas con el paso del tiempo

no, nosotros no tenemos nada que ver

nosotros no somos como ellas

nosotros nos intercambiamos dolores

y lo hacemos bién.

Querer

Eternamente el querer.

Detrás del querer.

Yo te quiero y tú también me quieres

pero no nos queremos tú y yo.

Son otros los que se quieren

no somos los mismos que nos queremos.

Es el abandono y el olvido

que queremos.

Querer, querer, querer quererte.

Estoy en la antesala del querer

a la espera del querer

sin cita ni previo aviso.

¿Qué más da si te sigo queriendo o si dejo de quererte ya?

Eternamente detrás del querer

no sé aún si queriéndote yo sin querer

o con.

Ανεπίδοτα (VIIΙ)

Ο έρωτας δεν μου χτύπησε την πόρτα ακόμα

κι ο λόγος είναι προφανής: εκεί που μένω

δεν έχει πόρτα, δεν έχει θυρωρό,

δεν έχει ένα κατώφλι, ένα κουδούνι,

ένα πατάκι, μια γλάστρα με βασιλικό,

ένα ταχυδρομικό κουτί, μια τζαμαρία,

μια γριά να κάθεται στο πεζούλι,

μια γάτα να σουλατσάρει δίπλα,

δεν έχει τίποτα για είσοδο

δεν έχει τίποτα στην είσοδο

δεν υπάρχει είσοδος κατ’ ουσίαν,

μόνο υπάρχει το μέρος που μένω

σαν ξέφωτο.

Η επικράτεια των απορρυθμίσεων

Εν αγνοία μου, όλα κυλάνε ρολόι. Το συγκεκριμένο ρολόι λειτουργεί με ηλιακή ενέργεια που συσσωρεύεται κατά τη διάρκεια της μέρας, συνεπώς, όσο υπάρχει ήλιος θα υπάρχει και μέρα και όσο υπάρχει μέρα θα συσσωρεύεται ενέργεια. Η ενέργεια που περισσεύει αποβάλλεται τη νύχτα με τη μορφή ονείρων ή άλλων δραστηριοτήτων που προσεγγίζουν το όνειρο. Το όνειρο μπορεί να συγκριθεί με τον έρωτα στο ότι και τα δύο ευδοκιμούν καλύτερα όπου υπάρχει υγρασία και ζέστη. Η ζέστη έρχεται χωρίς να το θέλουμε όπως και το κρύο. Το κρύο είναι κάτι που θέλουμε όταν έχει ζέστη και η ζέστη είναι κάτι που θέλουμε όταν έχει κρύο. Το κρύο και η ζέστη είναι πάντα το αντίθετο από αυτό που θέλουμε να έχουμε κάθε φορά. Η φορά είναι μια στιγμή που συμβαίνει συνέχεια. Η συνέχεια είναι η ηλικία των μεμονωμένων στιγμών, όπως αυτές διαδέχονται η μια την άλλη στο χρόνο. Ο χρόνος είναι ένα έντομο για το οποίο δεν έχει βρεθεί μέχρι σήμερα το κατάλληλο εντομοαπωθητικό. Το εντομοαπωθητικό το χρησιμοποιούμε πάνω στο δέρμα έτσι ώστε, αν και μας πλησιάζουν τα έντομα, εμείς τα κρατάμε σε απόσταση ασφαλείας. Η ασφάλεια είναι μια παραισθησιογόνος ουσία που η επίδρασή της είναι προσωρινή. Το προσωρινό είναι αυτό που δεν μπορεί να βλάψει μόνιμα. Το μόνιμο είναι αυτό που βλάπτει για πάντα. Το πάντα δεν υπάρχει εκτός κι αν μιλάμε για το γνωστό ζώο. Το ζώο υπάρχει για να μας θυμίζει την καταγωγή μας. Η καταγωγή δεν είναι τίποτα άλλο από το χώμα στο οποίο φυτρώνει ή δεν φυτρώνει κάποιο φυτό. Το φυτό χαρακτηρίζεται από την έλλειψη αισθήσεων και λέγεται ότι αυτό αποτελεί ένα χαρακτηριστικό που το διαφοροποιεί από τα έμψυχα όντα, όπως ο άνθρωπος. Ο άνθρωπος είναι ένα λάθος. Το λάθος δεν είναι ότι υπάρχουν άνθρωποι αλλά το ότι οι άνθρωποι προσπαθούν να ξεχωρίσουν το λάθος από το σωστό και τα κάνουν όλα λάθος. Το λάθος δεν υπάρχει χωρίς το σωστό. Το σωστό ανήκει στη σφαίρα των ιδεών. Η ιδέα είναι πάντα ωραία όταν υλοποιείται και δημιουργεί κάτι καινούργιο. Το καινούργιο είναι ό,τι δεν σκεφτήκαμε να κάνουμε χθες. Το χθες χρειάζεται μόνο για την κλίση των ρημάτων στον αόριστο. Ο αόριστος τελικά είναι πολύ ορισμένος, περισσότερο ίσως από ό,τι είναι αναγκαίο. Το αναγκαίο γεννήθηκε περίπου τη στιγμή που ανακαλύφθηκε η φωτιά. Η φωτιά δεν υπάρχει χωρίς οξυγόνο. Το οξυγόνο δεν φαίνεται με γυμνό μάτι. Το μάτι είναι μια πολύτιμη πέτρα με διαφορετικές αποχρώσεις. Η απόχρωση είναι μια επινόηση για να μην είναι βαρετά τα χρώματα. Το χρώμα είναι η αίσθηση που δημιουργείται στο μάτι κατά την ανίχνευση φωτεινής ακτινοβολίας συγκεκριμένου μήκους κύματος. Το κύμα, ιδιαίτερα αυτό με τον παφλασμό σε ένα ακρογιάλι, δεν συγκρίνεται με καμία γνωστή μουσική. Η μουσική πάλι δεν συγκρίνεται με τίποτα. Το τίποτα είναι μια λέξη που πρέπει να υπάρχει σε όλες τις γλώσσες. Η γλώσσα είναι η ανεπάρκεια του ανθρώπου να εκφράζεται με νοήματα ή συναισθήματα. Το συναίσθημα είναι μια μαθηματική εξίσωση, της οποίας τη λύση ψάχνουμε ακόμα. Το ακόμα είναι ένα ελπιδοφόρο ή απελπισιογενές επίρρημα. Το επίρρημα είναι μια άκλιτη λέξη που προσδιορίζει άλλες. Το άλλο όμως δεν προσδιορίζεται που να χτυπιέσαι κάτω. Το κάτω είναι τόσο σχετικό όσο και το πάνω. Το πάνω θεωρείται εσφαλμένα συνώνυμο του ψηλά. Το ψηλά λέγεται όταν θέλουμε να μιλήσουμε για αντικείμενα που έχουν μεγάλο ύψος. Το ύψος είναι, μεταξύ άλλων, το ανώτερο σημείο που μπορεί να φτάσει κάποιος ή κάτι. Το κάτι είναι κάτι που απαγορεύεται να χρησιμοποιείται στην ποίηση. Η ποίηση επιτρέπεται να καταπιάνεται μόνο με το τίποτα. Θέλεις κάτι; Τίποτα. Θέλεις τίποτα; Κάτι θέλω. Το κάτι και το τίποτα συνδυάζονται με όλα. Το όλα δεν συνδυάζεται με τίποτα παρά μόνο με κάτι από όλα, δηλαδή και πάλι με το τίποτα.

διυ κρ

Το θέρος, το δέρμα κι εγώ

Όσο περνάει ο Ιούνης

αφήνει πάνω στο δέρμα

λίγο καλοκαίρι

λίγο ιδρώτα

και λίγη προσμονή.

Μετά έρχεται ο Ιούλης

κι απλώνει στο δέρμα

λίγο μελτέμι

λίγο πεπόνι

και λίγη ξαστεριά.

Τελευταίος ο Αύγουστος

μαζεύει από το δέρμα

λίγη φλούδα

λίγο ταξίδι

και λίγο αποχαιρετισμό.

Ανεπίδοτα (VII)

Για να μη νομίσεις ότι σε ξέχασα

θα είμαι τελείως σιωπηλός μα θα σου γνέφω

θα βλέπω το πρόσωπό σου χωρίς να του μιλάω 

αλλά θα καρφώνω το βλέμμα μου στα χείλη

στο λέω

από την άκρη τους ως κάτω στο πηγούνι 

μέχρι τη μικρή περιοχή ως τα ρουθούνια 

και θα παραμένω ακίνητος 

σχεδόν χωρίς ανάσα 

σχεδόν χωρίς καθόλου ήχο 

μόλις που θα καταλαβαίνεις ότι στέκομαι δίπλα σου

και θα σε ακούω χωρίς να λέω τίποτα

ούτε καν ψιθυριστά δίχως ούτε ένα επιφώνημα 

τώρα πια χωρίς καμιά σύσπαση του προσώπου μου

το οποίο μάλιστα σκέφτομαι να καλύψω στη συνέχεια

ίσως με τις παλάμες μου ίσως με κάποιο ύφασμα 

ουδέτερου χρώματος και υφής

για να μην παραπέμπει σε τίποτα γνωστό

σε τίποτα οικείο

ή ήδη βιωμένο

έτσι, για να μη νομίσεις ότι σε ξέχασα.

Un poema de Fina García Marruz (Cuba)

Cuando el tiempo ya es ido, uno retorna
como a la casa de la infancia, a algunos
días, rostros, sucesos que supieron
recorrer el camino de nuestro corazón.

Vuelven de nuevo los cansados pasos
cada vez más sencillos y más lentos,
al mismo día, el mismo amigo, el mismo
viejo sol. Y queremos contar la maravilla
ciega para los otros, a nuestros ojos clara,
en donde la memoria ha detenido
como un pintor, un gesto de la mano,
una sonrisa, un modo breve de saludar.

Pues poco a poco el mundo se vuelve impenetrable,
los ojos no comprenden, la mano ya no toca
el alimento innombrable, lo real.

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 

Ένα ποίημα της Φίνα Γκαρσία Μαρρούς (Κούβα)  

 

Σαν φύγει πια ο καιρός, κάποιος γυρνάει

όπως στο σπίτι της παιδικής του ηλικίας, σε κάποιες

μέρες, πρόσωπα, συμβάντα που ξέραν

να διαβούν το δρόμο της καρδιάς μας.

Πάλι επιστρέφουν τα βήματα κουρασμένα

όλο και πιο απλά όλο και πιο αργά,

στην ίδια μέρα, τον ίδιο φίλο, τον ίδιο

γέρο ήλιο. Και θέλουμε να πούμε για το θαύμα

τυφλό για τους άλλους, καθαρό στα δικά μας μάτια

όπου η μνήμη έχει συγκρατήσει

σαν τον ζωγράφο, μια χειρονομία

ένα χαμόγελο, ένα κοφτό χαιρετισμό.

Έτσι ο κόσμος σιγά σιγά γίνεται αδιαπέραστος

τα μάτια δεν καταλαβαίνουν, το χέρι πια δεν αγγίζει

την ακατανόμαστη τροφή, το πραγματικό.

Ανεπίδοτα (VΙ)

Ακόμα δεν χωράς σε καμία από τις λέξεις που ξέρω

κι όμως, όταν σ' αγκαλιάζω στο νου μου ανεβαίνουν

ένα σωρό κοσμητικά επίθετα που δεν σου λέω

γιατί απλά δεν έχουν να κοσμήσουν τίποτα άλλο  

αφού τα μάτια σου είναι ήδη δυο λαδοπράσινοι ολιβίνες

τα χείλη σου είναι ήδη δυο γρανάτες ροδολίτες

και η γλώσσα σου αιχμηρός αδάμας.

Άρα, οι λέξεις που ήξερα ως τώρα

απέχουν από την καθιερωμένη εργασία τους

κι εγώ ή πρέπει να μάθω τώρα νέες

ή να μη μάθω καμία άλλη από δω και πέρα

για να μπορώ να συνεννοούμαι με σένα.

Ανεπίδοτα (V)

Εξαιτίας σου δεν βλέπω πια κανέναν

όχι γιατί δεν έχω χρόνο

ή επειδή έχει ακριβύνει η βενζίνη

αλλά να

τα μάτια σου εμφανίζονται κάθε φορά στα μάτια των άλλων

επικαλύπτουν κατ' ουσίαν τα μάτια των άλλων

και δεν βλέπω πια κανέναν

εξαιτίας σου.

... y

tu mirada reverdecía la distancia que había

entre tu silla 

y la mía.

El Roto, EL PAIS, 3 Μαρτίου 2011

Η ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΒΛΑΠΤΕΙ ΤΗΝ ΟΡΑΣΗ...

                                                  

                ΚΛΕΙΣΤΕ ΤΑ ΜΑΤΙΑ

Αλλεργία στη γύρη

Τούτη η άνοιξη είναι λίγο πιο ωραία από τις τακτικές ανοίξεις είναι σαν μια έξτρα έκπτωση που σου κάνουν στις ήδη χαμηλές τιμές των εκπτώσεων χωρίς να το ζητήσεις σαν ένα δεύτερο δώρο που κερδίζεις εφόσον αποδεκτείς το πρώτο δώρο που λαμβάνεις επίσης αναπάντεχα σαν να καταλαβαίνεις πολλές γλώσσες ενώ δεν είσαι σε θέση να τις μιλήσεις όλες πολύ περισσότερο να γράφεις σε αυτές σαν να είσαι εσύ το μπουμπούκι που μυρίζεις δηλαδή να μυρίζεσαι από το μπουμπούκι κυριολεκτικά μια αντεστραμμένη εικόνα του εαυτού να γίνεσαι για λίγο το άνθος που θαυμάζεις σε ένα μπαλκόνι κοιτώντας μια τα γύρω λουλούδια και μια τον καθαρό ουρανό και όλα αυτά ενώ κοιτάω εσένα ή μάλλον επειδή κοιτάω εσένα ή κυρίως επειδή τώρα δεν κοιτάω εσένα και πια δεν χρειάζομαι την άνοιξη και τις εξοχές και τα λιβάδια γιατί τα μάτια σου προσφέρουν αφιλοκερδώς  όλη την πληροφορία που χρειάζομαι για το πράσινο κι αφού αντλήσω όλη την πληροφορία που χρειάζομαι για το πράσινο επιστρέφω στην άνοιξη για να ζωγραφίσω με τρεμάμενο χέρι όλα τα σημεία που δεν έχουν βαφτεί παρά το ότι ο πίνακας που μου παραδόθηκε φαινόταν αρχικά ολοκληρωμένος.

A primeira palavra

Acompanhando a recente curvatura da terra

o primeiro olhar descreveu a sua órbita

sobre as oliveiras. Só mais tarde

a pompa roubaria o ramo

e iria de árvore em árvore propagar a primavera

Foi então que os olhos se cruzaram

e estava dita a primeira palavra

à superfície do tempo

Ruy Belo, Aquele grande rio Eufrates, Edit. PRESENÇA, Lisboa 1996, p. 49.

My little tree

That's how I'll make you mine.

I'll breath the air for you

I"ll drink the raindrops 

I'll be the sun for your leaves

the ground for you to grow.

Sooner or later, you'll become mine.

I'll be quiet as the summer night

quick like a falling star

I'll wait for your sudden blossom

I'll speak for you with the strangers.

Sooner or later, you'll become mine.

I'll be a bird on your branch

I'll sing for you 

entairtain you with my gracefull movements

I'll feel for you lonely.

Sooner or later, you'll become mine.

I'll dream for you 

daydreaming if you also like

I'll carry your messages to the bees

I'll be your sky.

Sooner or later, you'll become mine.

I'll do whatever I can

I'll think for you twice

I'll wave for you far away

capture the gaze with my eyes.

Sooner or later, you'll give in.

Then, nothing will be left for me

except that you'll be mine.

........................................................................................................

Ακολουθούν μεταφράσεις σε ελληνικά και ισπανικά

Μικρό μου δέντρο

Να πώς θα σε κάνω δικό μου.

Θ ΄αναπνέω τον αέρα για σένα

θα πίνω τις σταγόνες της βροχής

θα ΄μαι ο ήλιος για τα φύλλα σου

το έδαφος για να μεγαλώνεις.

Αργά ή γρήγορα, θα γίνεις δικό μου.

Θα ’μαι ήσυχος σαν καλοκαιρινό βράδυ

ταχύς όπως ένα πεφταστέρι

θα περιμένω το ξαφνικό σου άνθισμα

θα μιλώ αντί για σένα με τους ξένους.

Αργά ή γρήγορα, θα γίνεις δικό μου.

Θα ’μαι ένα πουλί στο κλαδί σου

θα τραγουδώ για σένα

θα σε διασκεδάζω με τις χαριτωμένες μου κινήσεις

θα αισθάνομαι για σένα μόνος.

Αργά ή γρήγορα, θα γίνεις δικό μου.

Θα ονειρεύομαι για σένα

και μ΄ ανοιχτά τα μάτια αν θέλεις

θα μεταφέρνω τα μηνύματά σου στις μέλισσες

θα ‘μαι ο ουρανός σου.

Αργά ή γρήγορα, θα γίνεις δικό μου.

Θα κάνω ό,τι μπορώ

θα σκέφτομαι για σένα δυο φορές

θα χαιρετώ για σένα από μακριά

αιχμαλωτίζοντας το βλέμμα με τα μάτια μου.

Αργά ή γρήγορα, θα ενδώσεις.

Τότε, τίποτα δεν θα μου ΄χει απομείνει

εκτός απ΄ το ότι θα ΄σαι δικό μου.

Mi pequeño arbol

Aquí es cómo serás mío.

Respiraré el aire para tí

beberé las gotas de la lluvia

seré el sol para tus hojas

la tierra para que tú crezcas.

Tarde o temprano, serás mío.

Seré silencioso cual noche de verano

rápido como una estrella fugaz

esperaré por tu florecer repentino

hablaré por tí con los desconocidos.

Tarde o temprano, serás mío.

Seré un pajaro en tu rama

cantaré para tí

te entretendré con mis movimientos graciosos

sentiré por tí sólo.

Tarde o temprano, serás mío.

Soñaré por tí

incluso despierto si quieres

llevaré tus mensajes a las abejas

seré tu cielo.

Tarde o temprano, serás mío.

Haré todo lo que pueda

pensaré por tí dos veces

saludaré por tí a lo lejos

capturando la mirada con mis ojos.

Tarde o temprano, te rendirás.

Entonces, nada habrá quedado para mí

salvo que serás mío.

Ανεπίδοτα (ΙV)

Llámame

no esperes la mañana

que la mañana ya está aquí

en esta pura oscuridad

de esta eterna noche

no hay estrellas

no hay luna 

no hay luz

no hay nada que se parezca a tí

tu no estás

ni vienes

ni llamas

llámame.

Ανεπίδοτα (ΙΙΙ)

Πως σούρνεται ο ‘χμάλωτος

απού’ χει τσι χέρες του δεμένες με τον’ να πόδα

κι απόι είν΄ τα ζάλα του κοφτά

κι αργομισεύγει από το’ να δέτη στον άλλο ίδια με τσι χοχλιούς,

έτσα κι εγώ πορίζω όντε νυχτώνει

γρικώντας την ογρασά απ’ τσι ξυνίδες

με το στόμα πρικιό απ’ την πολλή αφιλισά

και μόνη λαχτάρα

μόνη εμμονή

στην κεφαλή μου μέσα

να σμίξω είν’ τα χείλη μου με τα δικά σου ως να ματώσουν.

Κι απ’ τσι αναστεναμούς και τα βαριανασάματα

να φυτρώξει μια λεμονιά οπού εστέκομέστε  

συ να γενείς ο κορμός κι εγώ η περικοκλάδα

κι εκειά να μείνω ασάλευτος

να΄ ναι μονάχα ο άνεμος οχτρός μου

και φυλακή μου τ’ άρωμα

που χάσκει στον ανθό σου.

Τα ανεπίδοτα (ΙΙ)

Μου λείπεις.

Κι εγώ αναρωτιέμαι το ίδιο με σένα 

αφού δεν γνωριζόμαστε κι όμως,

μου λείπεις.

Τα ανεπίδοτα (Ι)

Εγώ κι εσύ δεν θα βρεθούμε ποτέ 

το ξέρω κι όμως 

σε μελετώ σχολαστικά και σε συμπεριλαμβάνω

ακόμα και στο τραπέζι που στρώνω 

εσύ φέρνεις τα πιάτα κι εγώ σερβίρω

κι όλα κυλούν κανονικά

μου απευθύνεις το λόγο

μιλώ και μου απαντάς 

διαφωνώ, υψώνεις τον τόνο, κουβεντιάζουμε, σε αφήνω, έρχομαι ξανά, 

σε βρίζω, λυπάμαι, το λέω 

κι ενδιαμέσως γλιτώνω απ' την ανία και την τρέλα για λίγο

η εικόνα σου γεμίζει με χρώματα ξανά 

το στόμα σου πυρώνω

τα μάτια αστράφτω

τους ώμους σου γυμνώνω 

τα πόδια ελευθερώνω 

και δεν μιλάμε πια 

μιλάνε τα γεγονότα από μόνα τους

λίγο πολύ γνωστά σε όλους.

Arquitecto de la melancolía

Puedes pasar en el salón

las lámparas están esperando

a que las enciendas con tu voz

con esa misma voz que a mí me hace

en el dormitorio sentir

que solo existes tú

cuando entras en la cocina en este mundo

que solo tú colocas

con tus palabras cortas la melancolía

en las esquinas del suelo

cual polvo en el viento del balcón o

cual manchas sobre el cristal

del espejo del baño.

Αρχιτέκτων της μελαγχολίας 

Μπορείς να περάσεις στο σαλόνι

οι λάμπες περιμένουν

να τις ανάψεις με τη φωνή σου

με εκείνη την ίδια φωνή που εμένα με κάνει

στο υπνοδωμάτιο να νιώθω

ότι μόνο υπάρχεις εσύ

όταν μπαίνεις στην κουζίνα σε αυτόν τον κόσμο

ότι μόνο εσύ τοποθετείς

με τις κοφτές σου λέξεις τη μελαγχολία

στις γωνιές του δαπέδου

σαν να’ ναι σκόνη στον άνεμο του μπαλκονιού ή

λεκέδες πάνω στο τζάμι

του καθρέφτη του μπάνιου.

Com es diu en català...?